Column Theater Amerika
“Bestorming van het Capitool”, las mijn vriend hardop voor van de NOS-site. Gauw het extra ingelaste journaal kijken. Een grote meute bezet de weg naar het Capitool. Ze zijn boos, dat is duidelijk. Op het oog nogal verwilderde mensen. “Ze dringen het gebouw binnen”, zegt mijn vriend met een grote frons. Mijn mond valt open van verbazing. Gebeurt dit echt?
Het gebeurt echt. Maar als ik de beelden zie, lijkt het net een film of serie. Ik moet denken aan The Handmaid’s Tail, gebaseerd op de boeken van Margret Atwood, over Amerika als dystopie. Het speelt zich af in de nabije toekomst. In Amerika heerst een totalitair regime. Het land is overgenomen door een stel gekken die met geweld regeren. Super goed gemaakt. Doodeng, maar gelukkig fictie.
Maar nu gebeurt dit dus echt. En dat gaat mij als theatermaker ver boven de pet. Er gebeuren dingen die, als ik ze op het toneel zet, door niemand geloofd worden, omdat ze te absurd zijn. De gekste figuren komen voorbij. Met allerhande petjes, hoodies met aanstootgevende teksten en zelfs gasmakers. De man die het meest opvalt is half naakt, geschminkt en uitgedost met een grote bondmuts met hoorns. Hoe komt hij daarbij? Dat hij ‘s ochtends voor zijn gaderobe stond en dacht: “Vandaag geen bovenkleding, een bondmutsje is warm genoeg.” Als ik later lees wat voor ideeën hij erop na houdt, loopt er een rilling over mijn rug. Wat een creep.
Steeds opnieuw breekt mijn klomp. Dat dit zomaar gebeuren kan. Het lijkt wel alsof elke keer weer een grens verlegd wordt. Zo gaat dat met grenzen verleggen; stapje voor stapje. Tot het moment dat wat vroeger afgekeurd werd, een tijdje later als volslagen ‘normaal’ bestempeld wordt. Een angstaanjagend mechanisme.
Nu is dit Amerika, maar soms is het dichterbij dan dat je denkt. Horen jullie nog de corona ontkenners met hun potten en pannen voor het torentje van Rutte? Terwijl hij het volk toesprak over de ernstige pandemie. De leuzen die toen geroepen werden, gingen mijn fantasie ver te boven. “Politici zijn satanistiche bloeddrinkers en pedo’s” en “in het vaccin zit een microchip die ons straks bestuurd.” Hoe verzinnen ze het?! En is die pan in de hofvijver trouwens nog gevonden?
Wat ik het engst vind, is het nep nieuws en de opstokende leuzen van partijen die zich niet uitdossen met schmink, maar er heel gewoon of zelfs netjes uitzien. Zoals laatst bij Op1, waar Thierry Baudet en Wybren van Haga weer eens verkondigden dat Corona eigenlijk maar een griepje is.
Dit is geen theater, dit is echt. Maar de rollen zijn omgedraaid. Waar ik me als theatermaker altijd bezighoudt met het verzinnen van ondenkbare, surreële en vreemde situaties, neemt de realiteit dat nu van mij over. De wereld is mij te slim af.
Ik gruwel van de beelden van de bestorming, sla de laptop dicht en stap de tuin in. Heb behoefte aan ‘gewoon’. Ik steek de schep in de grond en haal de laatste pastinaak er uit.
Voor Omrop Fryslân schrijf ik eens in de twee weken een column. Deze is te beluisteren in het Fries via: https://www.omropfryslan.nl/nijs/1025126-kollum-teater-amerika
